15 Eki Yaktığımız Yağlar Nereye Gider?
Yaktığımız yağlar nereye gider?
Daha çok nefes al, daha çok yağ yak…(!)
Neden kilo alıyoruz?
Zayıf olmak bir şans değil!
Vücut yapısı, sağlık durumu, genetik faktörler, beslenme, uyku düzeni ve gündelik alışkanlıklar gibi birçok etken bedenimizin ağırlığıyla doğru orantıya sahiptir.
Vücudunun karmaşıklığı hakkında daha fazla bilgi sahibi oldukça, sorgulanması gereken bazı durumlar ortaya çıkmaktadır.
Fakat bu konuları gündeme getirmemi sağlayan en temel soruya gelecek olursak:
Neden kilo alıyoruz?
Bazılarımız için yıllar geçse dahi aşırı kilo alımını önleyebilecek kontrol mekanizmasına vücudunu adapte edebilmesi mümkün olmayabiliyor. Dönemsel çabalar ve çıkmaza giren hayat rutini sonunda pes edip, vazgeçip ipin ucunu kaçırarak kilo alıyoruz.
Aşırı miktarda enerji (yiyecek) tükettiğimizde vücut fazla kalan enerji malzemelerini yağ olarak depolar ve basitçe söylemek gerekirse bu da tartıda biraz artış görmenize sebep olur.
Şimdi sıklıkla sorgulanan başka bir konu var.
Kilo verildiğinde verilen kilolar nereye gidiyor?
Verilen kilo boşaltım yoluyla veya terleme ile anında enerji olarak kullanılır ve ısı olarak yayılır.
Peki ya kalan?
Vücudun, kimyasal reaksiyonların gerçekleştiği kapalı bir biyolojik sistem olduğunu anlamamız gerekmektedir.
Temel fizyolojiyi hakkında bilginiz varsa yağın reaksiyona girdiği maddenin “oksijen” olduğunu bilirsiniz
O halde, 10 kilo yağ yakmak için ne kadar oksijene ihtiyaç duyarız?
Size karmaşık kimyasal formülleri vermeyeceğim ama … yaklaşık 30.3 kg oksijene ihtiyacımız olduğunu söyleyebilirim.
Bu reaksiyonun sonucu ise yaklaşık 27.1 kg CO2 (Karbondioksit) ve 11 kg sudur.
Genel olarak, kaybettiğimiz yağın daha büyük bir kısmı CO2’ye, daha küçük bir kısım da suya dönüşür. Bu suyu da idrar, ter ve diğer vücut sıvılarıyla dışarıya atarız.
Yani..? Daha fazla nefes almalı mısın?
Ya da oksijen – oksijenle reaksiyona girerse ve çoğu zaman CO2’ye dönüşürse, daha fazla nefes almak sizin daha fazla yağ kaybetmenize neden olabilir mi?
Üzgünüm, maalesef bu kadar basit değil, çünkü hesaba katmamız gereken başka hususlar da var.
Enerji girişi vs. Enerji çıkışı
Hepimiz okulda “enerji girişi = enerji çıkışı” olduğunu öğrenmemize rağmen, enerji kelimesiyle ilgili bütün fikir bazen birçok insan ve hatta bazı sağlık çalışanları için bile kafa karıştırıcıdır.
Şimdi, vücudunuza 3,5 kg yiyecek, su ve 600 gram oksijen (bir insanın günlük ortalama oksijen alımıdır) koyarsanız, bu toplam 4.1 kg enerji tüketir.
Enerjiye göre = enerji yasasına göre, bu vücudunuzdan 4.1 kg çıkması gerektiği anlamına gelir, yoksa biraz kilo alırsınız.
Kilo vermek istiyorsanız, 3.5 kg yiyecek ve sıvı + 600 gram oksijen verildiğinde, 4.1 kg’dan fazla enerji vücudunuzdan çıkmalıdır.
Sonuçta yağ kaybı, negatif bir enerji (vücuda giren enerjiden daha fazlasının çıkması) sürekliliğini gereken süre boyunca sağlamaktan ibarettir.
Yani kapalı biyolojik sisteme (vücuda) mevcut kiloyu korumak için gereken enerjiden daha az enerji vermeniz(yiyecek) gerekmektedir.
Popüler olarak bunun için, “kalori açığı” tabirini kullanmaktayız.
Elbette enerjinin nereden geldiği önemlidir ancak matematik her zaman doğru çalışır.
Egzersiz Uzmanı
Atletik Performans Antrenörü
Yeliz ÜMİT