Kreatin Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Kullanılır?

Kreatin Nedir?

Kreatin, vücudumuzda üretilen ve kreatin fosfat olarak kaslarda enerji depolarında ve salımın da rol oynayan doğal bir amino asittir. 

Günümüzde hızlı enerji sağlamak için birçok sporcu tarafından kullanılan kreatin; Kas yapısında, beyinde ve kanda bulunurken; idrarda az miktarda bulunmaktadır. Açlık, diyabet, ağır karaciğer hastalıkların da, müsküler distrofi, miastenia gravis, ateş,ağır enfeksiyon gibi durumlarda idrarda miktarı artmaktadır. Bu durum karbonhidratın iyi yakılmadığının habercisidir.

Besinsel kaynakları et ve süt olan bu aminoasit supleman olarak da tercih edilmektedir.

Kreatin Ne İşe Yarar?

Yapılan çalışmalarda kreatin suplemanlarının;

  • Kas kreatin ve kreatin fosfat miktarını artırdığı,
  • Kısa süreli yüksek şiddetteki aktivitelerde performansı ve kas kütlesinin artırdığı,
  • Kas kuvveti sürekliliğini sağladığı,
  • Laktik asit birikimi önleyerek yorulmayı geciktirdiği belirtmektedir.

Beslenme programına destek amaçlı kullanılmalı…

Kreatin Kullanımı

Takviye olarak kullanılan besin öğeleri hangi amaca yönelik olursa olsun uzun vadeli kullanımda yan etkilere sebep olabilmektedir. Dolayısıyla supleman olarak kullanılan kreatin; karbonhidrat, protein ile birlikte mutlaka planlanılmalıdır. Ne kadar fazla kreatin o kadar fazla kas gücü diye düşünmemelisiniz; çünkü tüketilmesi gerekilen miktar 1-6 çay kaşığı (5-30g) kadardır. Bu nedenle ihtiyacınız olan makro ve mikrolara uygun miktarda kullanılan kreatinin kaslar tarafından tutulumu artıracaktır.

Hangi Spor Alanlarında Kullanılmalı?

Hız koşuları, halter, 30 sn veya daha kısa süre içinde enerji patlaması gerektiren egzersiz ve spor dallarında kreatin kullanımı daha sağlıklı etkilere sahipken; yapılan bir takım çalışmalarda 300 metre ve 1000 metre atletlerin kreatin alımının performansı arttırarak yarış süresini kısalttığı görülmüştür. Bununla beraber  kreatin takviyesinin, yoğun direnç antrenmanından kaynaklanan oksidatif DNA hasarını ve lipit oksidasyonunu azalttığı çalışmalarda gözlemlenmiştir.

Kas Hasarım Kreatin Kullanılabilir Miyim?

İnflamasyon üzerine yapılan bir çalışmada sprint antrenmanından sonra inflamasyon belirtileri için kullanılan kreatin takviyesi ile takip edilen grup, egzersiz sonrası kreatin takviyesi almayan gruba göre daha düşük inflamasyona sahip olduğu gözlemlenmiştir. Kreatin takviyesinin, immobilizasyondan (yaralanmalardan) sonra kas rehabilitasyonunu da hızlandırdığı ve kas kütlesini artırdığı bulunmuştur.

Kas Kütlesinin Arttırılması ve Büyütülmesi (Hipertrofi) ile ilgili yazımızı da okuyabilirsiniz.

Sonuç olarak kas sistemi üzerinde oldukça etkisi olan kreatin desteği ile ilgili;

Sporcular tarafından yüksek şiddette bir antrenmana uyum sağlama ve yağsız vücut kütlesinin artırılmasında kullanılabilecek  en etkili besinsel ergojenik destek olduğunu; yeterli izlem ve önlem alındığında sporcularda alternatif olarak tercih edilebilir.

Uluslararası Spor Beslenme Birliği (ISSN)

Şeklinde belirtmektedir.

Fakat; mutlaka yaptığınız spora yönelik uygunluğunu antrenör ve diyetisyeniniz ile planlayarak beslenme programınıza alternatif olacak şekilde disiplinli bir şekilde kullanmalısınız.

Dyt. Öykü Yıldırım