12 Eyl Egzersiz bağımlılığı!
Egzersiz; bireyin yaşam kalitesini arttırmak, hastalıklardan korunmak için hayatının bir parçası haline getirdiği bir aktivitedir.
Genel olarak spora daha iyi bir bedene sahip olmak, beden ve ruhu daha iyi hissetmek için başlanılır. Antrenman disiplini ve sürekliliği kimi insan için zorunluluk, kimi insan için ise bir yaşam şekli hali gelir. Bazen yaşam şeklinin dışında, yaşamı spora göre organize etmek, kişi açısından zararlı hale gelmektedir. Bilim dünyasında yeni bir kavram olmasına rağmen, son yıllarda egzersiz bağımlılığı diye bir kavram gelişmiştir. Egzersiz bağımlılığı; kişinin sürekli egzersiz yapmak istemesi, hayatının tüm rutinini egzersize göre planlaması, sakatlanmasına ve acı çekmesine rağmen egzersiz yapmaya devam etmesidir. Egzersiz bağımlılığı önceleri ‘’koşma bağımlılığı’’ olarak tanımlanmış fakat sonradan sadece uzun mesafe koşucularına özgü bir durum olmadığı, vücut geliştirme sporu ile uğraşan veya birçok farklı spor dalında da etkisi olabileceği görülmüştür.
Egzersizin fizyolojik olduğu kadar psikolojik boyutu da çok büyük önem taşımaktadır, çünkü antrenman bir hazır bulunuşluk halidir. Egzersiz psikolojisinde yapılan araştırmalarda, düzenli egzersiz yapan bireylerin örneklemlerinde, egzersizin depresyon,kaygı, stres,benlik algısı, beden imgesi, gibi psikolojik faktörleri olumlu yönde etkilediği ve doğrudan etkili olduğu kanıtlanmıştır. Yapılan çalışmalarda, düzenli egzersizin psikolojik iyi oluş ve mental sağlık üzerine olan etkisi kanıtlanmıştır.
Egzersiz toplumların genelinde daha iyi bedene sahip olmak için yapılmaktadır. Son yılarda artan daha iyi beden imgesi ve daha mükemmele ulaşma çabası, bu fikri doğrudan etkilemektedir. Yuen ve Hanson yaptıkları araştırmada; egzersiz yapanlar ve yapmayanlar üzerindeki farklı ortaya koymak istemişler ve ortaya egzersize katılım sebebinin, kişinin fiziksel tatmin ve görünüş için daha iyi noktaya gelmek olduğu sonucuna ulaşmışlardır.
Kadınlar için yapılan bir araştırmada, çoğunluk bağımlılığın daha mükemmel gözükmek için olduğunu ortaya koymuştur.
Erkekler üzerinde egzersizin(psikolojik problemler yaşayan insanlar üzerine) etkileri incelenmiş.
Temel olarak bu şahıslar 3 durumu ele almışlardır.
1) Gidilecek bir yer
2) Yapılacak bir eylem, paylaşılacak sohbetler ve diyaloglar
3) Ve bir hedef.
Tam bu noktada daha iyi ve daha mükemmele ulaşmak için, bazen işler kontrolünden çıkabiliyor ve kişi kendini fark etmeden zarar verebilecek noktaya gelebiliyor. Bu zararlar; sosyal hayattan kopma, bazen takıntılı derecede dikkat etme,yorgunluğa karşı koyma, yaralandığı halde egzersiz yapmaya devam etme, yapılan egzersiz ile yetinmeme gibi durumlar ortaya çıkabiliyor.
Bir diğer önemli nokta ise bigoreksiya diye bilinen kas disfomorsisidir. Bu durum;kişinin kas kütlesinin yeterli olmadığını düşünüp, sürekli olarak ağırlık arttırarak, daha fazla kas kütlesine sahip olma isteğidir. Pope ve arkadaşlarının vücut geliştiriciler üzerinde yaptıkları çalışmada, vücut geliştiricilerin çoğunlukla anoreksiya nervoza da görülen zayıflık idealinin tam tersine daha kaslı bir vücuda sahip olma idealleri üzeri-ne yoğunlaştıkları saptanmıştır. Bu nedenle bu durumu ‘Tersine Anoreksiya Nervoza’ olarak adlandırmışlardır.
Pope ve arkadaşlarının bu konu üzerinde yaptıkları çalışmalarda; bigoreksiya belirtisi olan bireylerde:
1.Uzun saatlerini spor salonlarında geçirme
2.Diyetlerine aşırı dikkat etme
3.Kişinin spor programını ve diyetini aksatmamak için sosyal hayatından kendisini soyutlama
4.Bireyin, vücudunda oluşturacağı harabiyeti bilmesine rağmen yasaklı maddeler kullanması
5.Bireyin kendisini sürekli çelimsiz ve güçsüz hissedip, sürekli antrenman yapma isteği gibi belirtileri ortaya koymuşlardır.
Yapılan çalışmalarda genelde kendini güçsüz ve yetersiz hisetme ile başlayan bu süreç, yeme bozuklukları ve anksiyete belirtileri ile devam etmektedir.
EĞİTMEN NOTU: Günümüzde gittikçe daha korkunç bir hal alan ve ilerleyen mükemmel beden imgeleri, bazılarımızın psikolojilerini olumsuz yönde etkileyebiliyor. Yaşam kalitenizi arttırmak, metabolik rahatsızlıklardan korunmak, daha sağlıklı yaş almak ve iyi görünmek için sadece haftalık rutininize egzersiz ekleyip, düzenli beslenmeniz yeterli olacaktır. Kendinize iyi gelen ve sizde güzel izler bırakan aktiviteleri kendinize zarar verecek noktaya getirmemeniz dileğiyle..😊
ILGIM TÜRKAN
PİLATES EĞİTMENİ
EGZERSİZ UZMANI