08 Oca Laktoz İntoleransı Nedir?
Laktoz intoleransı, hepimizin son zamanlarda çok sık duyduğu konulardan biri haline gelmiştir. Laktoz intoleransını anlamak için önce laktozun ne olduğunu bilmemiz gerekir. Laktoz, süt ve süt ürünlerinde bulunan bir şeker türüdür. Laktoz intoleransı ise laktozun sindirilememe durumudur. Bu durum bağırsakta laktozu parçalayan laktaz enziminin miktarındaki eksiklikten kaynaklanır. Laktoz intoleransına sahip kişiler laktozlu besinler tükettiklerinde sindirim sorunları yaşayabilirler. Besinlerin tüketiminden sonra şişkinlik, bağırsakta gaz oluşumu ve karın ağrısı, bulantı, kusma ve ishal gibi problemler yaşayabilirler. Laktoz emilim bozukluğunun tanısı birçok testle konulabilmektedir. Yapılan araştırmalarda laktoz intoleransı prevelansının; Türkiye’de %70-80, Afrika’da %50, İtalya’da %70, Güney Amerika’da %50 oranında olduğu bulunmuştur.
Laktoz İntoleransının Sınıflandırması
1. Primer Laktoz İntoleransı: Laktazın doğuştan hiç olmaması veya miktarının çok az olması durumudur. Ciddi semptomları laktoz alımından hemen sonra ortaya çıkabilmektedir.
2. Sekonder Laktoz İntoleransı: Bir hastalıktan dolayı ince bağırsak emilim yüzeyinin azalması veya bağırsak mukozasının hasar görmesi sonucu oluşur. Geri dönüşü vardır.
3. Onkogenetik Laktoz İntoleransı: Toplumlarda süt ve süt ürünleri tüketiminin azalmasıyla laktaz enzimi miktarının düşmesi sonucu görülen intoleranstır. Laktaz enziminin genetik olarak azalması nedeniyle kalıtsal bir durumdur.
Hangi Besinler Laktoz İçerir?
Süt, süt tozu, yoğurt, çökelek, dondurma, salep, sütlü tatlılar, hazır çorbalar, bisküvi, kraker, çikolata, gofret, margarin, tereyağı, kaymak, krema vb. ürünler laktoz içerir. Yani süt ve türevlerinin girdiği her besinin, yağ içeriği yüksek besinlerin ve içeriği bilinmeyen her türlü besinin dikkatli tüketilmesi gerekmektedir.
Beslenme Tedavisi Nasıl Olmalı?
Laktoz intoleransına sahip bireylerin tıbbi beslenme tedavilerindeki amaç, diyetle alınan laktoz miktarını azaltmaktır. Laktoz içeren besinlerin diyetten çıkarılması, düşük laktoz içeren besinleri tüketmek (laktozsuz süt ve laktoz içeriği düşük yoğurt vb.), laktoz içeren besinlerle birlikte laktaz enzimi tüketmek, süt yerine yoğurt tüketmek gibi adımlar izlenebilir. Unutmamalıyız ki, süt ürünleri kalsiyum ve protein, vitaminler ve fosfor gibi besin ögeleri için önemli kaynaklardır. Bu nedenle temel amacımız yeterli ve dengeli beslenmeyi sağlamaktır.
Dyt. Elif Ekin Eyyupoğlu